“Yıkım Projesi Derhal Durdurulmalı”

Hasankeyf ve sular altında kalan köylerde incelemelerde bulunan Hasankeyf Koordinasyonu’nda yer alan Mücella Yapıcı “Sular yükseliyor ve baraj göleti önüne çıkan her şeyi yok ediyor. Bu hatadan dönme imkânı hâlâ var. Bu yıkım projesi bir an önce durdurulmalı” dedi.

İstanbul’dan Hasankeyf’e gelen Hasankeyf Koordinasyonu üyeleri su altında kalan köyleri ve Hasankeyf’i ziyaret ederek incelemelerde bulundu. Aralarında Mimarlar Odası İstanbul Büyük Kent Şubesi ÇED Sekreteri Mücella Yapıcı, Arkeologlar Derneği İstanbul Şubesi Başkanı Yiğit Ozar, Yazar Nevi Soyukaya da aralarında olduğu çok sayıda kişinin yaptığı incelemelere Batman Belediyesi Eş Başkanı Dr. Mehmet Demir ve Batman’da bulunan çok sayıda Sivil Toplum Örgütü de eşlik etti.

Heyet, Hasankeyf’in yanı sıra Batman Merkez’e bağlı su altında kalan Urganlı (Zohora), Su Çeken(Şikefta) köylerinde incelemelerde bulundu.

‘KÖYLÜLER GİDECEK YERİMİZ YOK’

Batman’da bir araya gelen heyet ilk olarak Urgan’lı köyüne gitti. Urganlı Köyü’nde suyun yükselme hızını ve yerleşim yerine ilişkin bilgi alan heyet, köylüler ile sohbet etti. Köy sakinlerinden Naif Yıldız adlı yurttaş heyete suyun günde bir metre yükseldiğini ve gidecek yerlerinin ise olmadığını belirtti. Diğer köylüler ile görüşmelerini sürdüren heyet sohbet sırasında Jandarma komutanı sivil kıyafetler ile köye gelerek köylülere “Aman çok fazla şey anlatmayın” demesi üzerine köylüler, “Bugün derdimizi anlatmayacaksak ne zaman” anlatacağız” diyerek tepki gösterdi. Heyete sorunlarını anlatan köylüler “Gidecek yerimiz yok yetkililer bir an önce köy yerimizi tespit etmelidir” diye konuştu.

Urganlı’nın ardından Su Çeken Köyü’ne giden heyet burada da incelemelerde bulundu. Köy ziyaretleri ardından Hasankeyf’e geçen heyet kent girişinde araçları durdurularak GBT kontrolünden geçirildi. Hasankeyf’te yapılan incelemelerin ardından heyet Batman’a basın toplantısı için geri döndü.

Petrol-İş Sendikası Konferans Salonu’nda basın toplantısında ilk olarak Batman Belediyesi Eş Başkanı Dr. Mehmet Demir konuştu. Uzun bir süreden bu yana Hasankeyf mücadelesi verildiğini dile getiren Demir, “UNESCO’dan Türkiye yönetimine kadar hepsinin ortak çabası ile Hasankeyf yok edildi” dedi. UNESCO’nun üç maymunu oynadığını dile getiren Demir, “Bu büyük bir utançtır. Bizim de görevimiz her fırsatta bu utancı onlara hatırlatmaktır. Bugün bunların dışında diğer bir görevimiz daha vardır. O da insan sağlığını korumaktır” dedi. Bölgedeki birçok kentin kanalizasyon sularının arıtmaya tabi tutulmadan baraj bölgesine aktığını anlatan Demir, “Burası artık büyük bir hastalık yayan bölgeye dönecek. İnsan bunları düşününce bölgeye bir kasıt mı var diye düşünmekten edemiyor” diye konuştu.

‘ANLAMAK MÜMKÜN DEĞİL’

Daha sonra konuşan Hasankeyf Koordinasyonu adına Mücella Yapıcı da, 199 yerleşim yeri ve 289 höyüğün su altında bırakılmak istendiğini dile getirerek, yaşananın tufan olduğunu ve tufanın devam ettiğini söyledi. Mücadelenin 32 yıldır sürdüğünü hatırlatan Yapıcı, Ilısu Barajı ve Hidroelektrik Santrali’nin bir devlet projesi olduğu belirterek, yapımında ısrar edilmesinin anlamsız olduğunu ifade etti. Yapıcı, “Kalkınmacı politikalarla bile anlaşılamayacak bir yıkım projesi ile karşı karşıyayız” diyerek sözlerini sürdürdü. Vadi boyunca yoksunluğun yayılmaya başlandığını dile getiren Yapıcı, “Baraj göletinin geldiği her noktada zorunlu göç, göçe bağlı yoksullaşma hem Hasankeyf ilçesinde hem de Batman il merkezinde görünür olmaya başladı. Büyük toprak sahiplerinin gösterişli şovlarına aldanmamak gerekiyor. Ülke genelindeki zengin yoksul oranı burada da kendini göstermektedir. En az 10 bin kişi topraksız hiçbir tazminat alamadan en temel insani hak olan barınma hakkından yoksun bırakıldı, bırakılmaya devam ediliyor” ifadelerini kullandı.

‘EKOLOJİK TAHRİBAT BİLİNMİYOR’

Ekolojik tahribata da dikkat çeken Yapıcı şunları belirtti: “400 kilometrelik alanda ekolojik yıkımın boyutu, kapsamı hâlâ bilinemiyor. Kapakların kapatılmasıyla birlikte milyonlarca canlı, yaşam kaynağı olan Dicle’nin sularında boğduruldu. Baraj göletti Vadi boyunca Tufan’a dönüşmüş durumda. Tepkiler sonucunda, soyu tükenme riski altında olan canlılarla ilgili yeni yuvalanma alanları yapılacağı belirtilse de alan boyunca kuşlar için yapılmış iki üç kule dışında bir çalışma görülmüyor” diye konuştu. Daha sonra en az 40 köyün sular altında kaldığını dile getiren Yapıcı 60 köyün ise sular altında kalmaya devam ettiğine dikkat çekti. Yapıcı sözlerine hukukçulara çağrıda bulunarak şunları söyledi: “Hasankeyf ve Dicle Vadisi boyunca her gün suç işleniyor. Barolar ve avukatlara çağrımızdır, lütfen varoluşunuzun gereğini yerine getirmek için gerekli adımları atın.”

Yapıcı son olarak, “Sular yükseliyor ve baraj göleti önüne çıkan her şeyi yok ediyor. Bu baraj, ömrü boyunca bölgedeki tüm canlılığı edecek bir baraj. Bu yüzden bütün yetkililere çağrıda bulunuyoruz. Bu hatadan dönme imkânı hâlâ var. Bu yıkım projesi bir an önce durdurulmalı, baraj kapakları kontrollü olarak açılmalı ve gölet ortadan kaldırılmalıdır. Dicle Nehri özgür akmalı, Antik Hasankeyf kenti yaşamaya devam etmelidir” diyerek çağrıda bulundu.

Yapıcı’nın konuşmasının ardından İstanbul Tabib Odası Yönetim Kurulu Üyesi Nazmi Algan söz alarak baraj kapaklarının açılması için hazırladıkları basın metnine imza atan sanatçı ve yazarların isimlerini okudu.

Metni imzalayan yazar ve sanatçılar ise şöyle:

A.MÜCELLA YAPICI

AHMET ÜMİT

ALİ BİLGE

ALİ UÇANSU

ALTAN ERKEKLİ

AYDIN ENGİN

AYFER DÜZTAŞ

AYŞE CEMAL

AYŞE ERZAN

AYŞEGÜL DEVECİOĞLU

BARIŞ ATAY

BARIŞ BAĞCI

BETÜL ARIM

BEYZA ÜSTÜN

BİRCE AKALAY

BİNNAZ TOPRAK

CAN ATALAY

CELAL YILDIRIM

CELİL NALÇAKAN

CEMİL QOÇGİRİ

CENGİZ BOZKURT

CEZMİ BASKIN

DAMLA KILIÇOĞLU

DENİZ ÇAKIR

DENİZ TÜRKALİ

DİLJEN RONİ

DOĞAN BERMEK

EMİNE UŞAKLIGİL

ERCAN KESAL

ERDOĞAN AYDIN

ERDOĞAN KAHYAOĞLU

ERHAN GÜLERYÜZ

EROL BABAOĞLU

ESRA KOÇ

FIRAT TANIŞ

GENCO ERKAL

GENÇAY GÜRSOY

GÜLSEREN ONANÇ

GÜNEY ZEKİ GÖKER

GÜRHAN ERTÜR

HACER ANSAL

HALUK LEVENT

HÜSNÜ ARKAN

IRAZ YÖNTEM

İRFAN DEĞİRMENCİ

JEHAN BARBUR

KIRAÇ

LEVENT İNANIR

LEVENT ÜZÜMCÜ

MEBUSE TEKAY

MELEK ULAGAY TAYLAN

MEM ARARAT

METİN UCA

MİKAİL ASLAN

MUSTAFA PAÇAL

MUSTAFA PEKÖZ

NAKİYE BORAN

NAZAR BÜYÜM

NAZIM DİKBAŞ

NESLİHAN YARGICI

NESRİN NAS

NESTEREN DAVUTOĞLU

NEŞE ERDİLEK

NEVİN SOYUKAYA

NİLÜFER AÇIKALIN

NURCAN BAYSAL

NURHAN ÖZENEN

NURTEN ERTUĞRUL

ONUR AKIN

ORHAN ALKAYA

ORHAN AYDIN

ORHAN SİLİER

OYA BAYDAR

ÖZGÜR MUMCU

RIZA AKIN

SAYGIN ERSİN

SELİM TEMO

SİNAN TUZCU

SONER OLGUN

SUAVİ

ŞEBNEM SÖNMEZ

ŞEVVAL SAM

TARIK GÜNERSEL

TATYOS BEBEK

ÜLKÜ DURU

VİKİ ÇİPRUT

YASEMİN BEKTAŞ

YAVUZ EKİNCİ

YEKTA KOPAN

ZEYNEP TANBAY

ZÜLFÜ LİVANELİ